Notatnik 58 podróżniczy

25.09.2022. La Paz, Boliwia

Dziś przed południem podsumowałam miesiąc. No, bez pięciu dni. Michał już się niepokoił i domagał i trochę mnie tym mobilizował. Chciałam jak najszybciej skończyć; zapisać wszystkie nazwy miejscowości póki pamiętam, bo potem nawet nie wiem jak tego szukać - tak dokładnie zapominam. Choć po prawdzie nie tylko ja; Jaśmina mówi, że ma to samo. Nazwy geograficzne są rdzenne, pochodzące z keczua, więc dla ucha Europejczyka jak z księżyca. Jak skutecznie zapamiętać różnicę pomiędzy Cabanaconde, a Copacabana? No jak? Nie ma wyjścia - trzeba zapisać. Bo potem jest coś takiego - 

„tak, tak wiem! Byłam tam! Tam jest taka ładna uliczka, a na rogu sklep z pamiątkami. Zaraz, jak się ta miejscowość nazywała?”

Notatnik 57 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/oJP3pdPyVzSGtkad9

https://photos.app.goo.gl/jbykgCb7RTZ5UQBL6

https://photos.app.goo.gl/CJJE44W52vAbszPW6

22.09. 2022. La Paz, Boliwia

To już trzecie podejście i nie wiem jak się skończy. Po prostu nie mam parcia na zapisywanie. Z drugiej strony, ostatnio jest tak intensywnie i tyle się wydarzyło od wyjazdu z Cusco, że jak pomyślę ile jest do zapisania, to mi się odechciewa. I narastają zaległości, które może wcale zaległościami nie są, bo po prostu tak ma być. Taka jest logika i prawo długiego przebywania w podróży. Nie wiem. Zobaczymy.    W każdym razie zdążyłam już spenetrować jezioro Titikaka i wygląda na to, że to nie koniec eksploracji, chociaż jestem już w La Paz. Ale po kolei.

Notatnik 56 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/dZXFaCEmeQtUFgd18

https://photos.app.goo.gl/bJqs85tWJZzyFtx88

https://photos.app.goo.gl/h9RUALAVM6VwX3n9A

https://photos.app.goo.gl/Ua5cTR1raf6VC8uDA

https://photos.app.goo.gl/fcwvLBEn9KXVi7WLA

https://photos.app.goo.gl/UvAAj3ndiBoumWss5

29.08.2022.Cuzco

Taka oto historia; 

Na górskiej ścieżce w pasmie Ausangate, w drodze do lagun o siedmiu kolorach, w pustych, żółto-brązowch przestrzeniach hal osłoniętych ośnieżonymi szczytami, spotkaliśmy starą (chyba starą, bo wieku nie sposób określić) góralkę, która chciała nam sprzedać rękodzieło. 

Komu nam? Ano meksykańskiej, parze i mnie. Mieliśmy przewodnika tylko dla nas i ciszę wokół. Nie do przecenienia.

Rękodzieło w tłumoczku na plecach to były brzydkie czapki i sznureczki z wełny alpaki, bardzo w Peru popularne, które się wiąże na nadgarstku. Te konkretne były kilkakrotnie dłuższe niż zwykle i oprócz nadgarstka mogły zdobić kapelusz. Albo cokolwiek innego. Nie w tym rzecz, chociaż sznureczki były bardzo ładne i niespotykane.

Góralka znała tylko keczua, a po hiszpańsku umiała liczyć do dwudziestu. Sznureczki wyceniała na 10 soli i meksykański chłopak, nie targując się zanadto, kupił jeden sznureczek, ale miał tylko dwudziestkę. Ja miałam dziesiątkę, ale przystąpiłam do targów, bo taka uroda ma. Góralka ustąpić nie chciała, a moją dziesiątkę sprytnie przejęła

Notatnik 55 podróżniczy

 https://photos.app.goo.gl/edTWreRtgAn83JweA

https://photos.app.goo.gl/RWo5u8muAopvaQbF9

14.08.2022. Cuzco, 

No i słynne Cuzco (albo Cusco). Chyba najsłynniejsze miasto w Peru. Zostanę tu dłużej, więc temat powróci nie raz. Wrażenia po czterech dniach - to bardzo światowe miasto, które udaje, że jest prowincjonalne i w swej prowincjonalności - osobne.    

A nie jest. Wyszło naprzeciw zachodnim oczekiwaniom i jest tutaj czysto, są piękne sklepy, luksusowe hotele, miliony restauracji, a pomiędzy tym wszystkim uwijają się”rdzenni” w regionalnych strojach, których zakładanie jest gdzieś pomiędzy cepelią, a autentyzmem. Cuzco nie jest duże (w tej starej części, bo rozrasta się na okoliczne wzgórza i wygląda na całkiem spore), ale ma rozmach. I nonszalancję. Zepsute zachwytem tłumów z całego świata, ale zakłada maskę kolebki inkaskiej magii. I ją sprzedaje. 

Dla mnie w tym wszystkim ma charyzmę. Mam świadomość komercji, ale poddaję się jej. Nie mogę powiedzieć, że po tych czterech dniach Cuzco mi się nie podoba. Wprost przeciwnie - po raz pierwszy od wielu miesięcy kupiłam rzeczy, które nie są mi koniecznie potrzebne. Peruwiańsko urodziwe. Esencjonalne. To tak póki co. Jedno jest pewne - Peru wciąga jak narkotyk. 

Ale wcześniej była Lima. Autobusem z Huaraz. W dzień i z widokami - 3000 metrów w dół - serpentyny, przepaście, góry i skały. Nigdy dość.

Ale nie o Limę chodzi,

Notatnik 54 podróżniczy

 https://photos.app.goo.gl/nMVvccZmhzZw4b7Y7

https://photos.app.goo.gl/7Y6N7mq6fUXyt4F69

https://photos.app.goo.gl/2ZdCrDw4dK8y3puC6

https://photos.app.goo.gl/h1thFFU8KB6VBT3C6

https://photos.app.goo.gl/sBAeXvDtciawvvVP6

31.07.2022. Huaraz

1. Uzupełnienie do Chachapoyaz i Trujillo

Oprócz wodospadu Gocta i doliny Soncho, wycieczka do sarkofagów kultury preinkaskiej Carjia w dolinie Utcubamba - na stromym klifie, 8 sarkofagów. Jak oni tam się dostali?

- hostel - bardzo tani, prywatny dom, do pustych pokojów wstawione łóżka, biednie i dość niechlujnie. Nocne dudnienie do drzwi sąsiada - alkoholika(z ulicy do każdego pokoju prowadziły drzwi, a oprócz tego do głównego wejścia)

- gospodarze - on siedział z podwiniętą nogawką, bo miał czyraka na łydce. Chyba go suszył.

Ona dostawała zadyszki przy chodzeniu i cały dzień chodziła w kapeluszu z gumką pod szyją. Jak go zdejmowała na chwilę, to pies się nim bawił. Bardzo życzliwa i pomocna (przyjęła mnie o dzikiej porze - o 5 nad ranem). Wszystko konsultowała z synem, który musi ją kochać, bo deliberował z nią godzinami. Byłam tam cztery dni.

- Trujillo - przystanek pomiędzy Chachapoyaz a Huaraz. Nocnym autobusem 14 godzin z Chachapoyas do Trujillo. Autobus z siedzeniami prawie leżącymi (wydzielone miejsca za dopłatą). Luksusowy i bardzo czysty. Piętrowy.

- cały dzień w Trujillo - za duży dworzec (nowy, przeszklony, daleko od miasta)

- przejazd colectivo przez miejsce targowe - korek, krzyki, ścisk w autobusiku

- zaskakująco ładna

Notatnik 53 podróżniczy

 https://photos.app.goo.gl/Pj2SzJ89eZm7GP8RA

26.07.2022. Chachapoyas, Peru

Przeglądnęłam wczoraj te wpisy blogowe i ze zdumieniem odkrywam, że są bardzo intymne. Czytelne tylko dla mnie, skoncentrowane na szczegółach, które dla nikogo poza mną, nie mają żadnego znaczenia! 

Weszłam na chwilę w skórę czytelnika - no i niestety, tam są same duperele! Więc zaczęłam się zastanawiać jak to jest. Bo przecież  nie jest tak, że pomijam krew w żyłach mrożące przygody, a zapisuję detale, co by o nich nie zapomnieć. 

Nie! Zapisuję codzienność. Nie dzień po dniu - tak bardzo jest ona zwyczajna - ale różne drobne zwroty akcji, które blakną po kilku dniach, a po miesiącu, bez zapisywania,  pewnie by całkiem zniknęły.

Chociaż z drugiej strony to tylko jedno z podejść do pamiętania i niekoniecznie najlepsze. Niekoniecznie koniecznie trzeba wszystko pamiętać. Mówił mi Michał, że Stasiuk podczas swoich podróży nie zapisuje nic; to, co zostaje po kilku miesiącach - to jest dopiero warte pamiętania i zapisania.

Ale tutaj chyba chodzi o to, kto zapisuje. Bo u pisarza pamiętanie i niepamiętanie jest jak oddzielanie ziarna od plew. Dopiero ziarno pisarz wysiewa na glebie swojego talentu i wrażliwości.

U kogoś takiego jak ja,

Notatnik 52 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/NtSvkg6Pkzr7oZ2eA

https://photos.app.goo.gl/ZaPb49hggapRUpfZ9

https://photos.app.goo.gl/kFiYmLDBGVrvLiJt8

23.07.2022. Tarapoto, Peru, El Mural

- a teraz widzisz?  

- nie widzę!

Włożył gumowce i wszedł do wody. Zniknął w ciemności na kilka sekund, po czym wynurzył się z krokodylem w obu rękach. Co prawda półmetrowym, ale zawsze krokodylem!

Siedziałam w tej łódce (przepraszam - canoe; prawdziwym, z jednego kawałka drzewa, starszawym i troszkę przeciekającym) i nie wiedziałam co począć, bo telefon się ładował.  Prąd był tylko na dwie godziny, wytwarzany na miejscu przez silnik spalinowy, więc sytuacja była przymusowa. A tu krokodyl!

Zamiast podziwiać te żółte ślepka i miniaturowe ząbki i skórę jeszcze delikatną, ale już krokodylą przecież, to myślałam o tym, że oto umyka mi okazja uwieczniania. Dosyć chory objaw i muszę to przemyśleć w najbliższym czasie. 

Ale wracając do krokodyla -

Notatnik 51 podróżniczy

15.07.2022. Tarapoto, Peru, El Mural

Właściwie niepotrzebnie zapisuję, bo tego się nie da zapomnieć! To jest jedno z tych doświadczeń, o których będzie się opowiadać po powrocie, w ramach niezwykłych wrażeń z podróży. 

No więc tak - generalnie zmierzam do strefy Amazonii, ale Peru to ogromny kraj, więc odległość z punktu A do punktu  B nie zawsze da się pokonać za jednym zamachem; zwłaszcza jak się ma coś załatwić po drodze. Na przykład wysłać paczkę do Polski.

Szczęśliwie w Chiclayo, dużym, grubo ponad półmilionowym mieście w północnym Peru, z lotniskiem i wielkomiejską infrastrukturą, prowadzi hotel na wysoki połysk, przyjaciel - były policjant - mojego gospodarza z Mancory, który też jest byłym policjantem.

(wyjątkowo pamiętam, że już o tym pisałam; może mi się pamięć poprawia po tych wszystkich owocach?)

No więc pojechałam do Chiclayo nocnym autobusem i o piątej nad ranem, po siedmiu godzinach podróży, miałam wysiąść na dworcu, ale był zamknięty, więc wysiadłam obok dworca, na pustym placu. Ale były policjant jak już coś bierze w swoje ręce, to wiadomo, że wszystko zagra, więc już na mnie czekał pan, który nawet zagajał po angielsku.

Chiclayo po ciemku wygląda jeszcze gorzej niż za dnia, ale w dwudziestej godzinie niespania było mi to zupełnie obojętne. 

No więc hotel, łóżko, prysznic, biały ręcznik. Raj.

A późnym rankiem - paczka. Bo wieczorem kolejny nocny przejazd, tym razem czternastogodzinny, do Tarapoto

Notatnik 50 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/wPZEBLrxqqi2E8F86

11.07.2022. Mancora, Peru

Pojutrze wyjeżdżam z Mancory, pierwszego miasta w kolejności na liście peruwiańskiej. A tak przy okazji - nie mogę się zdecydować czy Mancora jest urodziwa. Serce miasta to trasa panamerykańska. Po obu jej stronach wyrosło miasteczko na pustyni, u brzegu Pacyfiku. Wzdłuż drogi jest tak, jak wszędzie w latynoskim świecie - sklepiki, restauracje, salony fryzjerskie - w parterowych budynkach, niewielkie, ciemne, prywatne. Rozgardiasz. Ogromna ilość tuk-tuków. Od czasu do czasu przejeżdża drogą wielki autobus, albo ciężarówka i niby jest leniwie, ale równocześnie jakoś tętniąco. Na pewno głośno. Od drogi odchodzą wąskie uliczki ku morzu; dość krótkie, piaszczyste z chodnikami, o które można się potknąć, albo wdrapać, bo nagle robią się wysokie. Wyglądają nędznie, a miejscami brudno.

Najbardziej jednak mnie zdumiewa (ale nie tylko tu, bo to jedna z cech latynoskiego świata), że przy tych biednych ulicach są restauracje i hotele na bardzo dobrym poziomie. Często za brzydkim, wysokim murem z małą bramką. Wchodzi się przez nią do innego świata; jak do czarodziejskiego ogrodu. 

Mój hotel nie jest jednym z tych Edenów, ale i tak pomiędzy dziurawą ulicą, a pokojem z przytulnym wyjściem na taras jest przepaść.

Hotel prowadzi małżeństwo (on emerytowany policjant, ona gospodyni, dzieci pracują i uczą się w Limie i ona kursuje pomiędzy Mancorą i Limą), które mieszka w tym samym budynku. Mają dwa wyplatane krzesła,

Notatnik 49 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/TyZgukyivsmTfD9z7

 6.07.2022. Cuenca, Ecuador

Wstąpiłam dziś do kościoła, żeby się pomodlić. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego, bo zwykle wstępuję jak się nadarza okazja. 

A w Cuenca, praktycznie na każdym rogu taka się nadarza. Problem w tym (a może właśnie nie problem?), że zupełnie nie mogłam się skupić w miarę świątobliwie.

Dlaczego?

Ano dlatego, że kupiłam oryginalną panamę. Kapelusz typu panama, który z Panamą nie ma wiele wspólnego, oprócz tego, że sto lat temu, z Panamy głównie, jako wielkiego portu, panamy szły w świat. Ale krajem panamy jest Ekwador, a miastem wokół którego rośnie najlepsza trawa, z której się panamy produkuje (najbardziej elastyczna, najwytrzymalsza, o najcieńszych włóknach) jest Cuenca. Miasto w południowej części Ekwadoru. Bo do Ekwadoru, w zasadzie, oprócz Galapagos rzecz jasna, przyjechałam przede wszystkim dla Cuenki. A w Cuenca dla kapeluszy. 

No i dziś kupiłam śliczną, gęsto plecioną, z czarnym, jedwabnym otokiem - panamę. Najbardziej klasyczną z możliwych. A zaraz potem

Notatnik 48 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/7Udzb9nYMdswZ6tD7

1.07.2022. Vilcabamba, Ecuador

No to strajk się skończył. 

Wczoraj się porozumieli i prawdę powiedziawszy trochę niespodziewanie, bo jeszcze przed południem na YT można było oglądać jakieś eskalacyjne akcje, a po południu - Hurra! No, może nie wszyscy hurra - u mnie w hostelu rezydenci nakupowali jedzenia, porobili niespieszne plany - los za nich podjął decyzję. 

A tu nagle decyzyjne tory powróciły na swoje miejsce i tak jakoś nietęgo się zbierać…. mnie też:).  

      No i cóż; pierwszy dzień nowego miesiąca. Skończyło mi się ubezpieczenie, które wykupiłam ze sporym naddatkiem czasowym. Tak wtedy myślałam. Do głowy mi nie przyszło, że to wszystko

Notatnik 47 podróżniczy

 https://photos.app.goo.gl/SxA7tqRVQeuucQJBA

https://photos.app.goo.gl/FCqXX5Ti66cw2jDx5

29.06.2022. Vilcabamba, Ecuador

Wiedziałam, że o coś mi chodzi, ale nie wiedziałam o co. Że coś jest grane z tą Vilcabambą tylko co?  

Takie miasteczko - siedem tysięcy mieszkańców, z czego tysiąc to expats, gringo (najczęściej z Ameryki Północnej dla odmiany, ale Polaków też niemało na ten tysiąc, bo około trzydzieści sztuk; po raz pierwszy lokalsi nie mylą „from Poland” z „from Holand”), poza głównym szlakiem turystycznym, ale światowe (szczególnie ceny są światowe), otoczone Andami, z turecką i indyjską knajpą po dwóch stronach ryneczku z fontanną. I jeszcze paroma innymi very fancy, których gdzie indziej nie tak łatwo znaleźć.

Leżałam sobie w wygodnym łóżku, w hotelu prowadzonym przez byłą, niemiecką hippiskę, która w latach 80-tych sprzedawała biżuterię na ulicy, w Bogocie i którą z tej Bogoty za handel na ulicy wydalono. Więc osiadła w Vilcabambie, sprzedaje kiszoną kapustę tym razem

Notatnik 46 podróżniczy

23.06.2022. Quito, Ekwador,

Nie odczuwam żadnego dreszczyku, będąc w środku tej ekwadorskiej awantury, która coraz bardziej przypomina rewolucję. Siedzę w pokoiku na piątym piętrze przeszkolonego budynku, a za ścianą, co wieczór, tańczą salsę. W niedzielę tango. Przywykłam do salsy i tanga, ale coraz bardziej mi przeszkadza moje dmuchane łóżko, z którego uchodzi powietrze. Już się wyszkoliłam i mniej więcej co dwie godziny sięgam do pstryczka i pompuję. Jak nie pompuję to z dmuchanego robi się łóżko wodne. Na noc albo dwie zabawne, na więcej wkurzające.

Chociaż pewnie to nie łóżko mnie wkurza, a to siedzenie i czekanie na koniec zamieszek, które z każdym dniem nadmuchują się coraz bardziej i bez pstryczka, a kończyć się nie chcą.

W szkole tańca, oprócz nauczyciela, jest jeszcze trzech chłopaków, którzy działają w interesie, chociaż nie tańczą.To znaczy jeden tańczy, ale nie jakoś intensywnie. Wszyscy mamy po małym pokoiku, ale kuchnia jest wspólna i dochodziło w niej do wspólnego gotowania. Oni częstowali mnie arepas, a ja ich gulaszem z kurczaka w sosie czosnkowym. Nieuchronnie

Notatnik 45 podróżniczy

 19.06.2022. Quito, Ekwador

No i wygląda na to, że polityka mnie dopadła. Może nawet Historia, bo nie wiadomo jak się to wszystko skończy. W Ekwadorze trwają strajki, a epicentrum zamieszania oczywiście w stolicy. Ale drogi blokowane są wszędzie i autobusy nie kursują. Dziś rano przyszła wiadomość, że terminale działają, spakowałam się szybko i byłam gotowa do wyjścia. A tu godzinę później następna wiadomość, że tak, można wyjechać z Quito, ale dojechać tylko za opłotki. Potem sobie trzeba radzić stopowaniem i nie wiadomo co się może wydarzyć. Bo na drogach pełno protestujących, wśród nich nie wszyscy dla idei, ja nie wyglądam na tubylca, a w dodatku nie znam hiszpańskiego. A nawet jakbym znała, to i tak na próżno, bo protestujący mówią we własnym narzeczu, jako że strajk jest organizowany przez indigenous.

Notatnik 44 podróżniczy

https://photos.app.goo.gl/PpHJTKb57KN9ySfy9

https://photos.app.goo.gl/Tuy87TP85g7dpgP2A

https://photos.app.goo.gl/V8Vh9tVpuMfsQDNC8

https://photos.app.goo.gl/4SviposLt8HKcEgy5

https://photos.app.goo.gl/XYEd3CkvXiYCdB3h9

4.06.2022. San Cristobal, Archipelag Galapagos, Ekwador

Pamiętasz dwudziestodolarową     fałszywkę z Panamy? To ta sama, która nie spodobała się właścicielowi hostelu w La Valle de Anton i ta sama, z którą miało nie być kłopotu przy wymianie.

A kłopot był, bo fałszywka okazała się prawdziwa. Tylko wydrukowana na kiepskim papierze, co nie wystarczyło żeby dostać nową i urodziwą. No bo samo stwierdzenie autentyku, urody jej nie dodało. Więc schowałam ją głęboko i postanowiłam czekać na okazję. 

Nadarzyła się na lotnisku w San Pedro, przy uiszczaniu obowiązkowego fee za wejście na teren Parku Narodowego Wysp Galapagos. Tylko w gotówce, w wysokości $100. Młoda osoba w okienku była bardzo przyjazna, ale panamska historia brzydkiej dwudziestki nastawiła ją sceptycznie. Nie chcąc zarzucić mi kłamstwa, zaproponowała wspólną wyprawę do banku. Zwłaszcza, że miała całą torbę różnych innych nominałów, jako że było tuż po odprawie.

W banku moja dwudziestka odzyskała honor i wiarygodność, a mnie, jak ślepej kurze ziarno, trafił się pokój z łazienką u taty miłej pani z lotniska. Tata jest rodowitym Galapagosaninem i emerytowanym rybakiem, który wszystkich zna. Więc chociaż biletów na Espaniolę zabrakło, to zadzwonił gdzie trzeba i bilet się znalazł. 

Po raz kolejny zadziałał „efekt motyla”.